Celem artykułu jest zastosowanie wskaźników efektywności technicznej uzyskanych za pomocą modeli CCR i BCC metody granicznej analizy danych (Data Envelopment Analysis — DEA), będących miernikami oceny kondycji finansowej klubów piłki nożnej, które w sezonie 2014/15 rozgrywały mecze w najwyższej klasie rozgrywek w Polsce. Za pomocą analizy statystycznej i dyskryminacyjnej zbadano współzależność pomiędzy miernikami efektywności a kondycją finansową klubów, obrazowaną przez trzy wskaźniki: bieżącą płynność, rentowność netto i zadłużenie. Wybór klubów podyktowany był dostępnością danych pochodzących z raportów instytucji finansowych Deloitte i Ernst & Young.
Z badania wynika, że między miernikami efektywności i wskaźnikami finansowymi istnieje silna korelacja. Analizowaną współzależność potwierdziły również wyniki testowania istotności różnic wskaźników finansowych pomiędzy grupą klubów efektywnych i nieefektywnych. Wskaźnikiem najbardziej różnicującym kluby oraz mającym największy wpływ na wzrost efektywności jest płynność finansowa. Otrzymane wyniki wskazują, że mierniki efektywności obliczone za pomocą modeli CCR i BCC mogą być stosowane do oceny finansowej klubów sportowych.
DEA, efektywność techniczna, kondycja finansowa, kluby piłki nożnej, Ekstraklasa
Z20, Z23, G20
Banker, R. D., Charnes, A., Cooper, W. W. (1984). Some models for estimating technical and scale inefficiencies in Data Envelopment Analysis. Management Science, 30(9), 1078—1092.
Baroncelli, A., Lago, U. (2006). Italian football. Journal of Sports Economics, 7(1), 13—28.
Barros, C. P., Assaf, A., Earp, F. (2010). Brazilian Football League Technical Efficiency: A Simar and Wilson Approach. Journal of Sports Economics, 11(6), 641—651.
Barros, C. P., Garcia-del-Barrio, P. (2008). Efficiency measurement of the English football Premier League with a random frontier model. Economic Modelling, Elsevier, 25(5), 994—1002, September.
Barros, C. P., Leach, S. (2006a). Analyzing the performance of the English F.A. Premier League with an econometric frontier model. Journal of Sports Economics, 7(4), 391—407.
Barros, C. P., Leach, S. (2006b). Performance evaluation of the English Premier League with data envelopment analysis. Applied Economics, 38(12), 1449—1458.
Charnes, A., Cooper, W. W., Rhodes, E. L. (1978). Measuring the Efficiency of Decision Making Units. European Journal of Operational Research, 2(6), 429—444.
Cooper, W. W., Seiford, L. M., Tone, K. (2007). Data Envelopment Analysis. A Comprehensive Text with Models, Applications, References and DEA-Solver Software, Second Edition, Berlin: Springer.
Dawson, P., Dobson, S., Gerrard, B. (2000). Stochastic frontier and the temporal structure of managerial efficiency in English soccer. Journal of Sports Economics, 1(4), 341—362.
Emel, A. B., Oral, M., Reisman, A., Yolalan, R. (2003). A credit scoring approach for the commercial banking sector. Socio-Economic Planning Sciences, 37, 103—123.
Feroz, E. H., Kim S., Raab, R. L. (2003). Financial Statement Analysis: A Data Envelopment Analysis Approach. Journal of the Operational research Society, 54(1), 48—58.
Feruś, A. (2006). Zastosowanie metody DEA do określenia poziomu ryzyka kredytowego przedsiębiorstw. Bank i Kredyt, 37(7), 44—59.
Fisher, R. (1936). The use of multiple measurements in taxonomic problems. Annals of Eugenics, 7, 179—188.
Gonzalez-Gomez, F., Picazo-Tadeo, A. J. (2010). Can we be satisfied with our football team? Evidence from Spanish Professional Football. Journal of Sports Economics, 11(4), 418—442.
Gospodarowicz, A. (2004). Możliwości wykorzystania metody DEA do oceny ryzyka kredytowego w kontekście Nowej Umowy Kapitałowej. W: A. Zeliaś (red.), Przestrzenno-czasowe modelowanie i prognozowanie zjawisk gospodarczych (s. 119—129). Kraków: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej.
Guzik, B. (2009). Podstawowe modele DEA w badaniu efektywności gospodarczej i społecznej. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego.
Guzmán, I., Morrow, S. (2007). Measuring efficiency and productivity in professional football teams: evidence from the English Premier League. Central European Journal of Operations Research, 15(4), 309—328.
Haas, D. J. (2003a). Productive efficiency of English football teams — a data envelopment approach. Managerial and Decision Economics, 24, 403—410.
Haas, D. J. (2003b). Technical efficiency in the Major League Soccer. Journal of Sport Economics, 4(3), 203—215.
Haas, D., Kocher, M. G., Slitter, M. (2004). Measuring Efficiency of German Football Teams by Data Envelopment Analysis. Central European Journal of Operations Research, 12, 251—268.
Hofler, R. A., Payne, J. E. (1997). Measuring efficiency in the National Basketball Association. Economics Letters, 55, 293—299.
Jardin, M. (2009). Efficiency of French football clubs and its Dynamice, https://mpra.ub.unimuenchen.de/19828/1/Efficiency_of_French_football_clubs_and_its_dynamics.pdf.
Johnson, R. A., Wichern, D. W. (1992). Applied Multivariate Statistical Analysis, 6th edition, Prentice Hall.
Klecka, W. R. (1981). Discriminant analysis. Beverly Hills: Sage Publications.
Simak, P. C. (1999). DEA based analysis of corporate failure. Manuscript. Toronto: University of Toronto.
Sznajder, A. (2010). Równowaga sił konkurentów na rynku sportu profesjonalnego. Gospodarka Narodowa, 10, 79—95.
Wyszyński, A. (2016). Efficiency of Football Clubs in Poland. Olsztyn Economic Journal, 11(1), 59—72.
